Home » Van pandemie naar oorlog: hoe hou je het hoofd koel als de wereld in de fik staat?

Alsof het leven an sich nog geen stress genoeg geeft, doet het universum er nog wat schepjes bovenop. Eerst een virus dat de wereld twee jaar lam legt en juist wanneer er verlichting komt, vallen de Russen Oekraïne binnen. Als je al worstelt met angst of stress in het dagelijks leven, zijn dit thema’s die je emmer kunnen laten overlopen. LMcare psycholoog Désirée Mark vertelt hoe je mentaal sterk blijft bij nieuws over oorlog.

Je hebt amper tijd om op adem te komen: na twee jaar pandemie breekt er oorlog uit op slechts anderhalve dag autorijden van je veilige huis. LMcare psycholoog Désirée Mark ziet steeds vaker dat mensen last hebben van al het slechte nieuws. Dat is niet gek, want onvoorspelbare tijden triggeren angst, paniek en de neiging tot doemscrollen: niet kunnen stoppen met scrollen naar slecht nieuws.

Het raakt ons allemaal
Désirée: “Tijdens de pandemie zagen we bij LMcare steeds meer cliënten met mentale klachten en gevoelens van eenzaamheid. Door het gebrek aan leuke activiteiten en sociaal contact ontwikkelden meer mensen mentale klachten. Het valt op dat deze klachten iedereen raken: niet één bepaalde leeftijds- of cliëntengroep.”

Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne spreekt Désirée veel bezorgde mensen: “Wat wij nu op het nieuws zien, raakt ons allemaal. Ineens is de oorlog heel dichtbij en het overkomt mensen die op ons lijken: dit maakt dat wij ons meer verbonden voelen met de slachtoffers.

Constante aanwas van informatie
Wat ook somberheid triggert: het nieuws is altijd en overal. Het is 24/7 beschikbaar komt via alle kanalen binnen. Soms word je daardoor letterlijk opgezogen door het nieuws en besteed je langzaam maar zeker al je aandacht aan de oorlog. De gruwelijke beelden die we tegenkomen, moeten we natuurlijk ook verwerken. Désirée vertelt dat dat kan leiden tot mentale klachten als angst en depressie. “Ineens kun je last ervaren van somberheid en angstige gevoelens. Dit gaat vaak gepaard met slaapproblemen, piekeren en spanning en onrust in je lijf. Ook kan je je machteloos voelen. Hierdoor kun je sociaal contact gaan mijden en verlies je de zin om leuke dingen te doen.”

Vijf direct toepasbare tips tegen angst- en paniekklachten
Het is logisch dat al dat slechte nieuws iets met je doet. Bij lichte angst- en stemmingsklachten hoef je echt niet meteen naar de psycholoog. Je kunt ook zelf aan de slag om je wat beter te voelen. Met deze oefeningen van Désirée kun je de klachten wat verlichten.

  1. Beperk het lezen/kijken van nieuws tot 1 keer per dag. Probeer dus ook nieuws via social media te vermijden. Kies ervoor om het nieuws niet vlak voor het slapen gaan te kijken en sluit je dag af je met een ontspannen activiteit zoals mediteren of een boek lezen.
  2. Kun je iets dat je in het nieuws hebt gezien moeilijk loslaten? Ga erover in gesprek: het uitspreken van je gedachten helpt vaak al om dingen te relativeren en te reflecteren. Ook kunnen we elkaar beter steunen als je weet waar de ander mee zit. Als blijkt dat je gesprekspartner hetzelfde voelt, voel je je meer verbonden met elkaar.
  3. Als je het volgen van nieuws beperkt tot 1 moment per dag, heb je meer ruimte om te focussen op de goede dingen in je leven. Plan leuke activiteiten en spreek met vrienden en familie af. Het nieuws uit Oekraïne maakt ons namelijk ook bewust van wat écht belangrijk is. En positieve activiteiten hebben ook een positief effect op je stemming.
  4. Be mindful! Verleg de focus op negatief nieuws naar aandacht op positieve dingen. Hou een dagboek bij waarin je elke avond drie dingen noteert die goed waren en waar je dankbaar voor bent. Denk vooral aan de kleine mooie dingen in het leven, waarbij wij veel te weinig stilstaan. Je traint op deze simpele manier de flexibiliteit van je denken.
  5. Integreer kleine mindfulness oefeningen in je dag. Dat hoeft echt niet gelijk een meditatie van een half uur te zijn: het doel is een klein rustmomentje voor jezelf, bijvoorbeeld het drinken van een kopje koffie of thee. Mindful koffie drinken betekent zonder afleiding (dus geen telefoon, tv, muziek etc.) even de tijd nemen voor je bakkie, zodat je waarneemt met al je zintuigen. Daardoor geniet je meer en krijgt je hoofd een pauze van de wereld. Het is een kleine oefening, maar als je deze met regelmaat uitvoert, train jij je brein vaker in het ‘hier en nu’ te zijn. En daar word je rustiger van.

Wanneer is het zinvol om hulp te zoeken? 
Als de oefeningen van Désirée te weinig effect hebben, kan het zinvol zijn om aan de bel te trekken. “Was je in behandeling voor klachten op het gebied van angst en depressie? Dan raad ik aan om eerst stil te staan bij de dingen die je bij je vorige therapiesessies hebt geleerd. De meeste therapieën zijn gericht op hulp tot zelfhulp, waardoor je misschien toch voldoende gereedschap in je toolbox zit om weer beter te worden. Als je merkt dat je klachten de overhand beginnen te nemen en je belemmeren in het dagelijkse functioneren (bijvoorbeeld op je werk of in relaties) neem dan contact op met de huisarts voor een verwijzing.”

Triggeren van eigen ervaringen
Voor mensen die zelf een oorlog of ander geweld hebben meegemaakt, kan het zijn dat de beelden en het nieuws je eigen herinneringen activeert. Bij een onverwerkt trauma is het altijd zinvol om hulp te zoeken.

Geen wachtlijst bij LMcare
Psychische klachten kennen geen wachttijd, maar toch is deze er bijna altijd. Bij traditionele psychologenpraktijken behandelen ze je vaak 1x per 2 weken, waardoor een gemiddeld sGGZ traject 8 maanden duurt. Bij LMcare doen we dat anders. Door korte, intensieve behandeltrajecten spreek je je behandelaar 2-3x per week: realiseer dus dat we je probleem echt intensief gaan behandelen.

Het voordeel van een intensief behandeltraject is ook dat we de behandeling eerder kunnen afronden. Bij LMcare zijn cliënten vaak al na 3 maanden uitbehandeld. Wachtlijsten drukken we daarmee de kop in.

Uniek in Nederland: nazorgprogramma
Na de behandeling sta je er niet alleen voor. Als enige GGZ-instelling in Nederland bieden we online nazorg aan in de vorm van themabijeenkomsten. Je schrijft je in voor de thema’s die bij jou passen, bijvoorbeeld ontspanning, zelfcompassie, assertiviteit, somberheid en het uitdagen van gedachten en piekeren. Het doel van het nazorgprogramma is om jou nog beter voor te bereiden op de toekomst én de kans op terugval te verkleinen.

Tekst: Janinke Ebbendorf

Last van angst- of paniekklachten?

Samen bekijken we of LMcare wat voor jou kan betekenen. Dit is geheel vrijblijvend.